Hoe vaak wordt er wel gezegd: “Je moet je niet laten leiden door je gevoelens, want dan komt het niet goed”. Ik zeg het tegenovergestelde: “laat je leiden door je gevoelens, want ze vertellen je iets belangrijks.
Je gevoelens vertellen je namelijk wat er op dat moment speelt en wat je nodig hebt. Het kan je bijvoorbeeld helpen als je overmand wordt door je emoties en je niet weet wat je moet gaan doen of wat je wilt. Het kan je ook helpen als je op je werk of privé vastloopt door je bewust te worden van je gevoelens en daarin patronen te herkennen en deze te veranderen.
Je gevoelens leiden je naar dat waar je behoefte aan hebt. De behoefte kan per gevoel verschillen. Door de behoefte te onderkennen, kan je ook bedenken wat er nodig is om deze te bevredigen en om actie te ondernemen. Je zult merken dat zodra je iets gedaan hebt om de behoefte te stillen, het gevoel ook weg zal gaan.
Er zijn in grote lijnen 5 basisgevoelens te onderkennen en elk heeft zijn eigen behoefte. Ze worden ook wel de 5 B’s genoemd:
Laat je door deze gevoelens leiden naar je behoefte en denk na hoe je deze voor jezelf op een goede manier kan vervullen..
Ben je boos?
Pluk een roos
Zet hem op je hoed
Dan ben je morgen weer goed.
Misschien ken je het oude rijmpje nog, wat je moeder of oma zei als je boos was. Feitelijk gaven ze daarmee een boodschap om weg te gaan bij je boosheid door actie te nemen. Niet om bij je boosheid te stil te staan en te kijken wat er echt aan de hand is.
Boosheid wil zeggen dat er een grens bij je overschreden is en dat je dit door middel boosheid verdedigt. Het is goed te kijken welke grens er is overschreden. Bijvoorbeeld je leidinggevende die steeds meer werkzaamheden naar je toe schuift, terwijl jouw agenda helemaal vol is.
Misschien ben je je er niet eens van bewust. Door je ervan bewust te worden, kan je oefenen deze aan te geven op een duidelijke manier en kan je het rijmpje te veranderen in:
Ben je boos?
Wat is er loos?
Op die grens met je voet
Dan is het morgen weer goed.
Bang is het gevoel dat je beschermt en je helpt te overleven op momenten dat er gevaar dreigt. Het maakt dat je op zoek gaat naar veiligheid en je actie onderneemt. Het zorgt ervoor dat je op scherp gaat staan: de adrenaline gaat door je lichaam stromen, je denkt sneller na en je zintuigen staan op scherp.
Bang is anders dan angst hebben. Als je angst hebt, is het vaak een irreële gedachte die je in de greep houdt en die ervoor zorgt dat je verlamt wordt in je denken en handelen. Er is gaan reëel gevaar en je loopt de kans dat de angst alleen maar groter wordt doordat het een gedachte is die zichzelf bevestigt.
Het is goed jezelf af te vragen:
Bedroefd helpt je te ontladen bij verlies van iets of iemand, waar je om geeft. Het zorgt ervoor dat je steun en troost zoekt, dat je energie krijgt om afscheid te nemen en uiteindelijk nieuwe stappen kunt nemen.
De manier waarop je troost zoekt, kan heel verschillend zijn. Bij de een is het zoeken van nabijheid om getroost te worden, terwijl het bij de ander verdriet in stilte en juist het respect daarvoor is.
Als je je bewust bent van het gemis, je daar uiting aan kan geven en je kan laten troosten op welke manier dan ook, komt er uiteindelijk weer ruimte om met het gemis en wat het je gegeven heeft, verder te gaan.
Blij is het gevoel dat je energie geeft om het leven in te stappen en je levenslust te vervullen. Het is ook aantrekkelijk voor anderen en zorgt voor energiek contact met anderen en met jezelf. Anders dan de andere gevoelens wordt het vaak als positief ervaren. Het kan zowel met een lach en een traan worden geuit.
Body zijn je lichamelijke gevoelens, die signalen afgeven van je lichamelijke behoeftes, zoals honger, pijn, kou, lust en dergelijke. Het zorgt ervoor dat je je bewust wordt dat je moet eten als je trek hebt of een jas aantrekken als je het koud hebt.
Door je je bewust te zijn van je gevoelens en door ernaar te luisteren, kan je voor jezelf nagaan wat je nodig hebt en daarop handelen. Afhankelijk van het gevoel kan dat troost, grenzen stellen, jezelf beschermen of een jas zijn, maar je zal zien dat als je luistert en je voor jezelf zorgt, het gevoel verdwijnt tot er zich weer een nieuwe aandient.
Het kan ook zijn dat je al lang met een gevoel rondloopt dat je niet kunt herleiden waar het vandaan komt. Je voelt je boos zonder reden of je voelt je verdrietig zonder gemis.
Dan kan het zijn dat het niet jouw gevoel is, maar een gevoel dat is doorgegeven binnen jouw familie. Er is bijvoorbeeld een groot verlies geweest, waar niet om is gerouwd. Of iemand is groot onrecht aangedaan en het is niet verwerkt. Vaak duikt de emotie dan ondergronds in de familie, omdat er niet over gesproken mag worden en komt het later op een andere plek bij iemand anders naar boven.
Als dat het geval is, is het de moeite waard te onderzoeken wat van jou is en wat niet van jou is.
Ik kan je hierbij van dienst zijn door samen met behulp van systemisch werk te kijken waar het is ontstaan en waar de mogelijke oplossing ligt.
Ben je angstig of ben je bang?
Zonder dat we er ons bewust van zijn, herhalen we soms situaties van vroeger en…
Tussen angst en bang zit verschil. Angst is een gedachte, waarbij je je richt op…
Je kan het allemaal niet meer aan, alles wat je op je schouders hebt genomen…
"Ik ben bang om te vallen", zei ze tijdens een coachwandeling, terwijl we stevig doorstapten…
Op ons werk en in ons privéleven handelen we vaak zoals we het vanuit onze…
De laatste uren van het jaar nodigen altijd uit om op het jaar terug te…